فسق منافقان (قرآن)از صفات منافقان که در آیات قرآن به آن اشاره شده، «فسق» است. ۱ - فاسق بودن منافقانمنافقان، مردمى فاسق و تبهكار: ۱. «قُل انفِقوا طَوعًا او كَرهًا لَن يُتَقَبَّلَ مِنكُم انَّكُم كُنتُم قَومًا فسِقين؛بگو: انفاق كنيد؛ خواه از روى ميل باشد يا اكراه، هرگز از شما پذيرفته نمى‌شود؛ چرا كه شما گروه فاسقى بوده‌ايد.» مورد آيه، منافقان است. ۲. «المُنفِقونَ والمُنفِقتُ بَعضُهُم مِن بَعضٍ يَأمُرونَ بِالمُنكَرِ ويَنهَونَ عَنِ المَعروفِ ويَقبِضونَ ايدِيَهُم نَسُوا اللَّهَ فَنَسِيَهُم انَّ المُنفِقِينَ هُمُ الفسِقون؛مردان منافق و زنان منافق، همه از يك گروهند. آنها امر به منكر، و نهى از معروف مى‌كنند؛ و دستهايشان را از انفاق و بخشش مى‌بندند؛ خدا را فراموش كردند، و خدا نيز آنها را فراموش كرد، (و رحمتش را از آنها قطع نمود)؛ به يقين، منافقان‌همان فاسقانند.» ۳. «يايُّهَا النَّبِىُّ جهِدِ الكُفّارَ والمُنفِقينَ واغلُظ عَلَيهِم ومَأوهُم جَهَنَّمُ وبِئسَ المَصير • فَاعقَبَهُم نِفاقًا فى قُلوبِهِم الى يَومِ يَلقَونَهُ بِما اخلَفُوا اللَّهَ ما وعَدوهُ وبِما كانوا يَكذِبون • استَغفِر لَهُم او لا تَستَغفِر لَهُم ان تَستَغفِر لَهُم سَبعينَ مَرَّةً فَلَن يَغفِرَ اللَّهُ لَهُم ذلِكَ بِانَّهُم كَفَروا بِاللَّهِ ورَسولِهِ واللَّهُ لا يَهدِى القَومَ الفسِقين • ولا تُصَلّ عَلى احَدٍ مِنهُم ماتَ ابَدًا ولا تَقُم عَلى قَبرِهِ انَّهُم كَفَروا بِاللَّهِ ورَسولِهِ وماتوا وهُم فسِقون؛اى پيامبر! با كافران و منافقان جهاد كن، و بر آنها سخت بگير! جايگاهشان جهنم است؛ و بد فرجامى است! اين عمل، روحِ نفاق را، تا روزى كه خدا را ملاقات كنند، در دلهايشان برقرار ساخت. اين سزاى شكستن پيمانى است كه با خدا بسته بودند و سزاى دروغ‌هايى است كه مى‌گفتند. چه براى آنها استغفار كنى، و چه نكنى، حتّى اگر هفتاد بار براى آنها استغفار كنى، هرگز خدا آنها را نمى‌آمرزد؛ چرا كه خدا و پيامبرش را انكار كردند؛ و خداوند گروه فاسقان را هدایت نمى‌كند. هرگز بر مرده هيچ يك از آنان، نماز نخوان؛ و بر كنار قبرش، براى دعا و طلب آمرزش، نايست؛ چرا كه آنها به خدا و پيامبرش كافر شدند؛ و در حالى كه فاسق بودند از دنيا رفتند.» ۴. «يَحلِفونَ لَكُم لِتَرضَوا عَنهُم فَان تَرضَوا عَنهُم فَانَّ اللَّهَ لا يَرضى عَنِ القَومِ الفسِقين؛براى شما قسم ياد مى‌كنند تا از آنها راضى شويد؛ اگر شما از آنها راضى شويد، خداوند هرگز از گروه فاسقان راضى نخواهد شد.» آيه، درباره منافقان است. ۵. «... وَ اللَّهُ يَشْهَدُ إِنَّ الْمُنافِقِينَ لَكاذِبُونَ • سَواءٌ عَلَيْهِمْ أَسْتَغْفَرْتَ لَهُمْ أَمْ لَمْ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ لَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الْفاسِقِينَ؛ ... ولى خداوند شهادت مى‌دهد كه منافقان دروغگو هستند (زيرا به گفته خود ايمان ندارند). براى آنها آمرزش بخواهى يا نخواهى بر ايشان تفاوت نمى‌كند، هرگز خداوند آنان را نمى‌بخشد؛ زيرا خداوند گروه فاسقان لجوج و منافق را هدايت نمى‌كند.» ۲ - اصرار منافقان بر فسقاصرار و مداومت برخى منافقان، بر فسق و تبهكارى تا هنگام مرگ: «فَاعقَبَهُم نِفاقًا فى قُلوبِهِم الى يَومِ يَلقَونَهُ بِما اخلَفُوا اللَّهَ ما وعَدوهُ وبِما كانوا يَكذِبون • ولا تُصَلّ عَلى احَدٍ مِنهُم ماتَ ابَدًا ولا تَقُم عَلى قَبرِهِ انَّهُم كَفَروا بِاللَّهِ ورَسولِهِ وماتوا وهُم فسِقون؛اين عمل، روحِ نفاق را، تا روزى كه خدا را ملاقات كنند، در دلهايشان برقرار ساخت. اين سزاى شكستن پيمانى است كه با خدا بسته بودند و سزاى دروغ‌هايى است كه مى‌گفتند. هرگز بر مرده هيچ يك از آنان، نماز نخوان؛ و بر كنار قبرش، براى دعا و طلب آمرزش، نايست؛ چرا كه آنها به خدا و پيامبرش كافر شدند؛ و در حالى كه فاسق بودند از دنيا رفتند.» ۲.۱ - اثر اصرار بر فسقمداومت منافقان بر فسق، موجب حرمت اقامه نماز بر آنان و حضور بر قبرشان از سوى پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله: «وَ لا تُصَلِّ عَلى أَحَدٍ مِنْهُمْ ماتَ أَبَداً وَ لا تَقُمْ عَلى قَبْرِهِ إِنَّهُمْ كَفَرُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ ماتُوا وَ هُمْ فاسِقُونَ؛هرگز بر مرده هيچ يك از آنان، نماز نخوان؛ و بر كنار قبرش، براى دعا و طلب آمرزش، نايست؛ چرا كه آنها به خدا و پيامبرش كافر شدند؛ و در حالى كه فاسق بودند از دنيا رفتند.» ۳ - کیفر منافقان فاسقفسق منافقان، مايه تهدید آنان به خلود در جهنّم: «المُنفِقونَ والمُنفِقتُ بَعضُهُم مِن بَعضٍ يَأمُرونَ بِالمُنكَرِ ويَنهَونَ عَنِ المَعروفِ ويَقبِضونَ ايدِيَهُم نَسُوا اللَّهَ فَنَسِيَهُم انَّ المُنفِقِينَ هُمُ الفسِقون • وَعَدَ اللَّهُ المُنفِقينَ والمُنفِقتِ والكُفّارَ نارَ جَهَنَّمَ خلِدينَ فيها هِىَ حَسبُهُم ولَعَنَهُمُ اللَّهُ ولَهُم عَذابٌ مُقيم؛ مردان منافق و زنان منافق، همه از يك گروهند. آنها امر به منكر، و نهى از معروف مى‌كنند؛ و دستهايشان را از انفاق و بخشش مى‌بندند؛ خدا را فراموش كردند، و خدا نيز آنها را فراموش كرد، (و رحمتش را از آنها قطع نمود)؛ به يقين، منافقان‌همان فاسقان هستند. خداوند به مردان و زنان منافق و كفّار، وعده آتش دوزخ داده؛ جاودانه در آن خواهند ماند- همان براى آنها كافى است.- و خدا آنها را از رحمت خود دور ساخته؛ و عذابى پايدار براى آنهاست.» ۴ - پانویس۵ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲۲، ص۲۴۴، برگرفته از مقاله «مصادیق فاسقان (منافقان)». مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳۱، ص۱۴۷، برگرفته از مقاله «صفات منافقان (فسق)». |